Sindikalnoj organizaciji Filozofskog fakulteta i Sindikatu Univerziteta Crne Gore obratio se jedan broj zaposlenih – redovnih profesora i saradnika Filozofskog fakulteta sa zahtjevom da zaštite prava iz radnog odnosa, a posebno prava profesora na dopunski rad i obustavu pokrenutog, zakonski neosnovanog, postupaka o raskidu ugovora o radu. Tim povodom, Izvršni odbor Sindikata Univerziteta donio je odluku da predsjednik SO Filozofskog fakulteta organizuje tematski sastanak u cilju razmatranja spornih pitanja.
Pored profesora i saradnika koji su podnijeli zahtjev za zaštitu prava iz radnog odnosa, sastanaku, koji je održan u utorak, 19. maja, prisustvovali su i predsjednik Sindikata Univerziteta Crne Gore Vukašin Zogović, generalni sekretar USSCG Srđa Keković, predsjednik SO Filozofskog fakulteta Rade Šarović.
Na sastanku su upoznati sa izraženim problemima sa kojima se u ovom trenutku susrijeće jedan broj zaposlenih profesora i saradnika u nastavi na Univerzitetu Crne Gore.
“Posebno je raspravljano o pitanju otkaza ugovora o radu i najave otkaza jednom broju profesora sa Univerziteta zbog navodne zloupotrebe klauzule o zabrani konkurencije”, kazao je Zogović.
Ključni zahtjev prisutnih profesora je da Sindikat UCG zaštiti prava profesora koji su pod otkazom ili kojima se najavljuje otkaz zbog navodnog kršenja zabrane konkurencije.
“Zbog činjenice da postoji više pravnih propusta kada je u pitanju tumačenje i važećih zakona i ugovora o međusobnim pravima, obavezama i odgovornostima, koji imaju zaposleni, poseban akcent stavljen na neusaglašenost člana 92 Statuta Univerziteta Crne Gore sa Zakonom o visokom obrazovanju, Zakonom o radu i Ustavom Crne Gore. Zbog toga, profesori od Sindikata zahtijevaju da pokrene postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti navedenog člana Statuta kao i da, u međuvremenu, Sindikat zahtijeva od rukovodstva Univerziteta da se, do ocjene ustavnosti tog člana, obustavi postupak otkazivanja ugovora o radu profesorima sa dodatnim radnim angažmanom, obzirom da se ti otkazi mogu smatrati nezakonitim”, kazao je Zogović.
Takođe je, dodaje on, navedeno da klauzula zabrane konkurencije može da važi samo na teritoriji Crne Gore, a da se ovdje radi o radnom angažmanu profesora na fakultetima u okruženju, što im Zakon o radu dozvoljava.
“U prilog tome ide i činjenica da su, po bolonjskoj deklaraciji, univerziteti dužni da obezbijede mobilnost nastavnika i studenata na drugim univerzitetima”, ističe Zogović.
Profesori su ukazali i na diskriminaciju profesora navodeći primjer da su određeni profesori sa fakulteta dobili saglasnost od Senata da rade na nekom drugom fakultetu u regiji, i po tom osnovu oni ne krše klauzulu o zabrani konkurencije, dok se drugi profesori sa tog istog fakulteta, koji su u dopunskom radnom odnosu na fakultetima u regiji, bez saglasnosti Senata, tretiraju kao neko ko krši klauzulu zabrane konkurencije.
“Postavlja se pitanje kako to da je odluka Senata mjerodavna za konstataciju da neko krši ili ne krši klauzulu o zabrani konkurencije”, kazao je Zogović.
Posebno je ukazano da je, na zahtjev Univerziteta Crne Gore, Ministarstvo rada i socijalnog staranja 12. januara 2012.godine, donijelo Mišljenje u kojem se kaže da “shodno Zakonu o radu nema smetnji da univerzitetski profesori mogu biti u radnom odnosu na dva fakulteta u dvije države, s tim što se odnosi iz socijalnog osiguranja (doprinosi za penzijsko, zdravstveno i osiguranje od nezaposlenosti) uređuju bilateralnim sporazumom o socijalnom osiguranju”.
“Postavlja se pitanje zašto je tada mišljenje ministarstva uvaženo i priznato, dakle nije bilo otkaza po ovom osnovu, a sada je to pitanje ponovo aktuelno i pored činjenice da, od dana davanja Mišljenja do danas, u ovom dijelu nije bilo izmjena Zakona o radu”, naglasio je Zogović.
Osim toga, ističe on, prošle godine donešen je novi Zakon o visokom obrazovanju, koji je lex specialis, kojim nijesu propisane odredbe koje se odnose na dopunski rad ili zabranu konkurencije.
“Statutom Univerziteta Crne Gore, član 92 stav 4, propisano je da Ugovor o radu sa licima iz stava 1 i 2 ovog člana sadrži odredbu o poslovima koje zaposleni ne može raditi u svoje ime i za svoj račun, kao i u ime i za račun drugog pravnog ili fizićkog lica, bez saglasnosti Senata (zabrana konkurencije), u skladu sa zakonom. Dakle, Statutom nije precizirano koje institucije, koji poslovi, pod kojim uslovima i na kojem prostoru se smatraju konkurentnim za Univerzitet Crne Gore, već se to propisuje Ugovorom o radu u svakom pojedinačnom slučaju”, objasnio je Zogović.
Grupa profesora konstatovala je da se ovakvim činjenjem narušava autonomija univerziteta odnosno autonomija profesora na univerzitetu kao jednih od stubova te autonomije i istakla da profesori na Univerzitetu nemaju dostojanstvenu zaradu za odgovoran posao koji obavljaju, da im je egzistencija dovedena u pitanje zbog čega su oni primorani da dopunski rade kako bi sebi i svojim porodicama obezbijedili normalne uslove za zivot i rad.
Prisutni saradnci upoznali su predstavnike sindikata sa radnim statusom 14 saradnika, koji imaju ugovor o honorarnom angažovanju na određeno, i koji im ističe narednog mjeseca. Jedan dio njih je doktorirao a ostali svoje doktorske studije privode kraju. Od sindikata traže da se obrati Rektoru i zatraži informacije šta se planira sa njihovim angažovanjem, hoće li biti konkursa za izbor u akademska zvanja, da li će im biti omogućeno da rade do završetka doktorskih studija…
Nakon iznošenja zahtjeva, argumenata i razmjene stavova donijet je zaključak da zbog aktuelnosti problema profesora i saradnika tokom naredne nedjelje bude održana sjednica Univerzitetskog odbora Sindikata Univerziteta na kojoj će Sindikat Univerziteta zauzeti konačan stav po zahtjevima dijela zaposlenih na Filozofskom fakultetu, i o tome obavijestiti crnogorsku javnost kao i nadležne na Univerzitetu.
