Oni podsjećaju da se duž toka rijeke Morače nalaze brojna domaćinstva koja koriste vodu iz Morače, bilo za piće, navodnjavanje ili drugu tehničku upotrebu a koja im je zakonski zagarantovana.
„Postavlja se pitanje na kojoj hidrološkoj, geološkoj, ekološkoj, vodoprivrednoj i drugoj stručnoj osnovi je odabrana lokacija za ovaj objekat i kanalizacioni ispust sa svim tehničkim rješenjima, ako znamo da vodoprivredna osnova je istekla prije 15 godina, te da ne postoji vodni informacioni sistem“, kazali su iz te NVO.
Drugim riječima, ističu oni, država nema ideju ko su korisnici voda na Morači, na koji način, u kojim količinama vodu koriste, niti je omogućena pravedna raspodjela voda.
Prema njihovim riječima, protesti stanovnika Bioča, rezultat su dugogodišnjeg promašenog upravljanja otpadnim vodama, sa potpuno opravdanim nepovjerenjem u nadležne organe koji nisu u stanju već 35 godina da riješe tretman otpadnih voda u glavnom gradu, koji koristi 200000 stanovnika iako je projektovan za 55000.
„Ključna poruka je da naše institucije nisu u stanju garantovati ograničenje nеgаtivnih uticајa i posljedica nа živоtnu srеdinu i zdrаvlје ljudi, niti integrisati principe održivog razvoja u oblasti planiranja. Gotovo se može reći da nedostaci postoje u svim aspektima sistema: od poznavanja i razumijevanja pitanja biodiverziteta, međusektorske koordinacije relevantnih institucija, zakonske regulative, sprovođenja i nadzora, informisanosti javnosti, pa do integracije zaštite biodiveriteta u druge sektore“, ocjenjuju oni.
Iz NVO Green Home podsjećaju da rijeke Zeta i Morača pripadaju osjetljivom i složenom vodnom sistemu podzemnih voda i da nose 60 odsto voda najvažnijem slatkovodnom biodiverzitetskom području, Skadarskom jezeru koje je zaštićeno kao međunarodno RAMSAR područje i najvišom kategorijom zaštite u nacionalnom zakonodavstvu kao nacionalni park.
„Uz ovo ne treba zaboraviti da se nizvodno od rijeke Morače nalazi hidrogeološki nedovoljno ispitano vodoizvorište Bolje sestre koje snadbijeva bar šest primorskih opština vodom, te su dodatna opterećenja zagađivačima visokorizična“, dodaju oni.
Prema njihovim riječima, kao posljedica nastanka naselja i jednostranog razvoja vodosnabdjevanja povećala se količina otpadnih voda za koje nije istovremeno obezbjeđen odgovarajući tretman. Uslijed toga došlo je do povećanog pritiska na zemljište i podzemne vode Zete, Morače i druge vezane sisteme, gdje je problem posebno izražen u ljetnjem periodu nižih protoka, kad recipijent kao što je Morača ima smanjenu sposobnost prirodnog samoprečišćavanja, što su sve elementi koji su, kako ocjenjuju, morali biti uzeti u obzir prilikom izbora lokacije za izgradnju kampa.
„Smatramo da procjena uticaja na životnu sredinu u dijelu pripremnih radova koji obuhvataju izgradnju kampa za sezonske radnike na 8000m2, 18 objekata sa kapacitetom od 4000 radnika morala biti daleko detaljnije i ozbiljnije planirana i kontrolisana, te očekujemo da iz Ministarstava odgovornih za pitanja saobraćaja, zaštite životne sredine, zdravlja i Uprave za inspekcijske poslove odgovore na koji način je utvrđena lokacija za izgradnju kampa, koja bazna istraživanja su urađena, te koliko je inspekcijskih kontrola sprovedeno do sada i sa kakvim nalazima“, zaključili su oni.
