“Finalni rezultat imaćemo za tri do šest godina od aktiviranja teleskopa. Optimista sam, vjerujem da ćemo ih imati za tri godine”, kazao je za Pobjedu Hajduković.
Prvobitno, bilo je predviđeno da se preliminarno testiranje Hajdukovićeve teorije obavi postojećim teleskopima do 2018. godine. On objašnjava kako je razlog za odlaganje odluka astronoma koji rade mjerenja da, umjesto postojećih instrumenata, koriste satelit “Džejms Veb“.
“Odluka je donešena nedavno, tokom radionice na Cetinju. Postojeći teleskopi na Zemlji i “Hablov“ teleskop u kosmosu, koji ima tri puta manji prečnik od “Džejms Veb“ teleskopa, omogućavaju da se nešto izmjeri, ali ne sa preciznošću koja je dovoljna da bi teorija mogla biti potvrđena sa punom sigurnošću. Zbog toga je odlučeno da sačekamo “Džejms Veb“. Riječ je o zaista pravom čudu tehnike. Teleskop će imati prečnik oko 6,5 metara, dok danas najveći teleskop na Zemlji ima 10,5 metara. Ali, 10 metara na Zemlji je neuporedivo slabije nego 6,5 u kosmosu. Crna Gora treba da je ponosna što će imati priliku da bude uključena u projekat za koji će se koristiti “Vebov” teleskop”, istakao je Hajduković.
Hajduković dodaje kako, u međuvremenu, on i njegov tim neće sjedjeti skrštenih ruku.
“Vrijeme do 2018. godine nazvali smo period aktivnog čekanja, a biće ispunjen sa dvije vrste aktivnosti. Binarni sistem UX25 je do sada jedini koji je kompletno teorijski analiziran i za koji su urađene kompjuterske simulacije; uradićemo to isto (dakle teorijske analize i kompjuterske simulacije) za desetak drugih binarnih sistema kao na primjer Eris-Disnomia. Ali, nećemo se ograničiti samo na teorijski rad i kompjuterske simulacije, nego ćemo izvršiti i prva mjerenja sa postojećom opremom. Tražićemo da se na VLT (Veri ladž teleskop) tokom 2016. i 2017. godine obave prva mjerenja, bez obzira što je u poređenju sa “Džejms Vebom“ to teleskop koji daje manje precizan rezultat uz višestruko veći utrošak vremena. Zato ćemo sa postojećom generacijom teleskopa da snimimo samo jednu ili dvije kompletne orbite satelita oko UX25, dok ćemo sa “Džejms Veb“ teleskopom posmatrati oko 100 orbita. Dakle, kada dođe “Džejms Veb“ teleskop, ta jedna ili dvije orbite će poslužiti kao referentna tačka i omogućiti da „Džejms Veb“ mjerenja uradimo mnogo brže”, objašnjava Hajduković.
Profesor Hajduković se, nakon višedecenijskog naučnog rada u Cernu (Švajcarska), vratio u Crnu Goru. Na Cetinju je osnovao Institut za fiziku, astrofiziku i kosmologiju. Kaže da je zadovoljan njegovim učinkom. Za pet mjeseci rada formiran je prvi naučni tim, u kojem su uz Hajdukovića još tri Crnogorca. Oni će u okviru projekta “Kuadis“, dokazivati njegovu teoriju.
Kada je o planovima riječ, sagovornik Pobjede kaže da su vrlo ambiciozni. Rade na formiranju još dva tima, od kojih će jedan ići u Cern, a drugi raditi na nano-tehnologijama.
Naučna zajednica širom svijeta prepoznala je značaj teorije kvantnog vakuuma. Profesor Hajduković kaže da je teorija u ofanzivi, te da on i njegov tim dobijaju pozive za gostovanja na univerzitetima, naučnim konferencijama, od Kembridža do Indije. Međutim, za njegov rad koji će mu, ukoliko se teorija pokaže tačnom, donijeti Nobelovu nagradu, interesovanja u Crnoj Gori gotovo da nema.
“Sa Univerziteta, na kojem sam nekada bio profesor, nijesam dobio čak ni poziv da održim predavanje. No, važno je da je proces počeo. Ponosan sam što je „Kuadis“ rođen na Cetinju. Taj pionirski projekat pokreće novi pravac astrofizičkih posmatranja i mjerenja. I po tome je on od velikog naučnog značaja, bez obzira da li će potvrditi ili opovrgnuti moju teoriju. Ako bude naučna revolucija, spominjaće se duže od Oktoiha. Ništa manje. Oktoih jeste veliki događaj, ali nije prvi, nije revolucija. Međutim, čak i ako moj rad ne bude naučna revolucija, pokrećemo novo polje astronomskih i astrofizičkih mjerenja, dakle imaćemo rezultat kojim svaka država može da se ponosi. Uvijek će u svim naučnim radovima uz njega stajati Montenegro”, ističe profesor Hajduković.
