Bubica u uhu, prelazna u indeksu

Od kada je svijeta i vijeka, bilo je onih učenika i studenata koji su koristili nedozvoljene prečice, ne bi li dobili bolje, ili prelazne ocjene na ispitima. Prepisivanje od kolega, šaputanje i korišćenje “puškica” vremenom je zamijenjeno bubicama, digitalnim satovima, mikro kamerama i telefonima. Varanje na ispitima su veliki problem svuda u svijetu tako i u Crnoj Gori. Oglasi za iznajmljivanje bubica i kamerica su svuda oko nas – na Facebooku, Twitteru, Instagramu, oko fakulteta izlijepljeni na banderama, zidovima, vratima zgrada…. Obrazovne institucije se protiv ovog vida studentske i đačke nedozvoljene “dovitljivosti” bore elektronskim ometačima.

Sa Univerziteta Crne Gore CdM-u je saopšteno da se radi se kompleksnom i višeslojnom problemu kome se u skladu sa time treba i pristupati, ne samo na nivou univerzitetskog obrazovanja, već i u ranijem periodu kada se formiraju norme i modeli ponašanja, tako da je potrebna kompletna sinergija svih činilaca koji učestvuju u ovom procesu.

U susret ispitnim rokovima, polaganju kolokvijuma, polimaturskih i maturskih ispita raste interesovanje za kupovinu ili iznajmljivanje bubica i kamera. Na društvenim mrežama grupe koje se bave iznajmljivanjem bubica i kamera u Crnoj Gori se nesmetano reklamiraju i nude svoje usluge. U ovom trenutku taj posao je nemoguće spriječiti jer Crna Gora nema zakonski okvir kojima bi sankcionisala ove usluge. Naglašavamo da bubice koje studenti koriste prilikom polaganja ispita nisu zabranjene zakonom, a oni koji ih upotrebljavaju ne podliježu krivičnoj odgovornosti.

Cijene

CdM je došao do sazananja da se cijene iznajmljivanja bubica u Crnoj Gori kreću od 15 do 20 eura dnevno, dok dnevno iznajmljivanje kamere košta 20 eura.

Oni koji se bave iznajmljivanjem bubica nude i popuste. Tako dnevno iznajmnljivanje bubica uz gratis bateriju košta 15 eura, a svako treće iznajmljivanje 10 eura.

Ukoliko se bubica iznajmljuje na dva dana korisnik će platiti 25 eura, a za dodatnu bateriju uz iznajmljenu platiti tri eura.

Iznajmljivanje kamera je skuplje pa dnevno za kameru u dugmetu treba izdvojiti 25 eura, a zajedno za bubicu i kameru u dugmetu 35 eura.

Studiranje nije igra

Veliki je problem i u otkrivanju varanja na ispitu jer su bubice i kamerice sve sofisticiranije i manje tako da su izuzetno diskretne. Neki fakulteti i škole su se odlučili za ometač signala.

Mnogi profesori se slažu da bi trebalo studente obrazovati i natjerati ih da misle kako je to nepošteno.

Slažu se profesori da moraju objasniti svojim studentima da studiranje nije igra. Na nekim fakultetima su pokušali studentima objasniti ozbiljne posljedice postupka varanja. Na primjer pitali su studente da li bi otišli kod ljekara na pregled ako bi znali da je neke ispite polagao uz pomoć bubice i kamere? Odgovor je poznat – NE.

Ukoliko studenti nisu bili spriječeni u prepisivanju pomoću bubica, onda je to već pitanje za profesore a ne za studente.

“Univerzitet Crne Gore konstantno teži podizanju svijesti o akademskom integritetu, promovisanju dobre akademske prakse i ukazivanju na odgovornost svih članova akademske zajednice – kako akademskog osoblja, tako i studenata i zaposlenih, a u cilju preventivnog djelovanja na neadekvatno akademsko ponašanje”, kazali su CdM-usa UCG-a.

Naglašavaju da Univerzitet kroz različite kampanje, radionice, seminare stavlja fokus na važna pitanja u oblasti akademskog integriteta pojedinca i akademske zajednice, kao i ulogu svih članova te zajednice u izgradnji, očuvanju i unapređenju etičkih principa u visokom obrazovanju.

“Takođe, u okviru nedavno završenog projekta “Jačanje integriteta i borba protiv korupcije u visokom obrazovanju”, Univerzitet Crne Gore realizuje onlajn kurseve za studente o načelima etičkog ponašanja u visokom obrazovanju, a sve u cilju podizanja svijesti o značaju akademskog integriteta”, kažu na UCG-u.

Sankcije za studente

Kada je riječ o povredama obaveza studenata, one su definisane i zakonom, odnosno Statutom Univerziteta Crne Gore i Pravilnikom o disciplinskoj odgovornosti studenata.

Shodno članu 148 Statuta UCG povrede obaveza studenata mogu biti lakše i teže, a korišćenje sredstava i uređaja ili pružanje pomoći za vrijeme polaganja ispita i drugih provjera znanja predstavljaju teži vid povrede.

Izricanje konkretnih disciplinskih mjera predviđeno takođe Statutom UCGi one obuhvataju: 1) javnu opomenu; 2) javni ukor; 3) isključenje prava na polaganje ispita ili drugih oblika provjere znanja, iz predmeta na kojem je učinjena povreda, za semestar u kojem se sluša taj predmet; 4) isključenje sa Univerziteta odnosno organizacione jedinice Univerziteta u trajanju do dvije studijske godine.

“Pri izricanju disciplinske mjere u obzir se uzima težina povrede i njene posledice, ranije ponašanje studenta i druge okolnosti koje mogu da utiču na vrstu mjere, a student protiv koga se vodi disciplinski postupak ima pravo da bude saslušan od strane Disciplinske komisije”, pojasnili su za CdM iz UCG.

Upotreba ometača signala jedna je od opcija koja je razmatrana i testirana, pri čemu napominju da uređaji koji su se mogli naći na tržištu ne rješavaju uvjek ovaj problem na efikasan način. Naime, ovakvi uređaji često nemaju dovoljno dometa da pokriju amfiteatar u potpunosti ili su prevelikog dometa pa onemogućavaju rad u ostalim prostorijama ili okolnim institucijama.

“Stoga osim nastojanja da uključimo savremene tehnologije u rješavanju ovog problema, smatramo da je prvenstveno važno da ne samo u akademskoj zajednici, već i u širem društvu podižemo svijest mladih ljudi o neetičnosti korišćenja bilo kakvih mehanizama prevare na ispitima, te da ovakvo ponašanje nije stvar nečije snalažljivosti već slabosti”, ističu na UCG.

Nastavnici zaposleni na UCG prilagođavaju metodologiju usvajanja znanja i ispitivanja da bude više usmjerena na kritičko promišljanje, razvoj logičkog zaključivanja, te svojevrsno kombinovanje i povezivanje elemenata nastavnog gradiva kako bi onemogućili doslovno prepisivanje odnosno reprodukovanje i nasuprot tome intenzivirali neophodnu komponentu razumijevanja nastavnog gradiva.

“Dakle, radi se kompleksnom i višeslojnom problemu kome se u skladu sa time treba i pristupati, ne samo na nivou univerzitetskog obrazovanja, već i u ranijem periodu kada se formiraju norme i modeli ponašanja, tako da je potrebna kompletna sinergija svih činilaca koji učestvuju u ovom procesu”, zaključuju u izjavi za CdM sa UCG-a.

Na cijelom društvu je ogroman zadatak – učiniti da obrazovanje bude prioritet. Živimo u vremenu kada je cjeloživotno učenje neophodno, a za razvoj pojedinca, društva, države potrebno znanje i kvalitet, a ne površnost i kvantitet.

Aleksandra Obradović