Centar izvrsnosti za biomedicinska istraživanja u Crnoj Gori (CEBIMER), projekat započet u januaru 2020. godine, povezao je istraživače Univerziteta Crne Gore i kliničare, odnosno naučnoistraživačke i kliničke laboratorije u Crnoj Gori, u zajedničkoj misiji da budu centralna institucija za biomedicinska istraživanja.
Riječ je o trogodišnjem projektu koji je fokusiran na saradnju i sa naučnom dijasporom i sa partnerima, ali i na profesionalni razvoj mladih crnogorskih istraživača, saopšteno je iz Univerziteta Crne Gore.
RukoImagevodilac hemijskih istraživanja u ovom projektu i nastavnik Prirodno-matematičkog fakulteta Miljan Bigović kaže da je veliki broj naučnika koji su angažovani na projektu po svojoj naučnoj djelatnosti već prepoznat u domaćoj naučnoj javnosti, a njihova saradnja sa istraživačima iz regiona i inostranstva je još jedan stub na kojem počiva CEBIMER.
„U projekat su uključeni mladi istraživači – doktorandi, magistrandi, a u nekim radnim paketima biće aktivni i studenti osnovnih studija, koji će imati priliku da stiču iskustva i znanja kroz jedan ozbiljan istraživački rad. Pored Instituta za fizikalnu medicinu, rehabilitaciju i reumatologiju ,,dr Simo Milošević” iz Igala, koji je nosilac projekta, parteneri su i dvije jedinice Univerziteta Crne Gore, Prirodno-matematički fakultet i Medicinski fakultet, zatim Klinički Centrar Crne Gore kao krovna zdravstvena institucija, FONTIS, Centar za ekotoksikološka ispitivanja, kao i Fondacija za promovisanje nauke PRONA“, kazao je Bigovć.
Projekat CEBIMER finansira Ministarstvo nauke Crne Gore, a ima 12 radnih paketa.
“Nažalost, situacija sa pandemijom je značajno usporila aktivnosti koje su predviđene gantogramom za prethodni period, za jedan dio radnih paketa koji su direktno zavisni od nabavke opreme i hemikalija”, kazao je Bigović.
Istraživači Prirodno-matematičkog fakulteta su uključeni u realizaciju četiri radna paketa, od kojih su za realizaciju bioloških i hemijskih istraživanja direktno odgovorni: Danilo Mrdak, rukovodilac bioloških istraživanja ,,DNK-mikrobiološki i hemijski barkoding” i profesor Bigović, rukovodilac hemijskih istraživanja ,, Šifove baze”.
„Istraživački tim iz oblasti biologije bavi se ispitivanjima ljekovitog peloida iz Igala, poznat po visokom sadržaju minerala i biološki aktivnih organskih supstanci, a već dugi period se koristi u terapeutske svrhe. Potom slijede istraživanja biocenoze, koja je njegov sastavni dio. Cilj istraživanja tima pod rukovodstvom dr Mrdaka je standardizacija molekularno-bioloških metoda za diskriminaciju peloida, kao i vršenje komparativnih analiza i korelacija koncentracije za terapiju značajnih aktivnih supstanci i ,,starosti” peloida. Hemijska istraživanja biće orijentisana u cilju sinteze novih Šifovih baza (jedinjenja nastalih u reakciji aldehida ili ketona sa tiokarbohidrazidom). Dobar dio do sada poznatih i opisanih jedinjenja iz ove grupe je već pokazalo značajnu antimikrobnu i antioksidativnu aktivnost, pa je ideja našeg tima dizajn strukturno novih Šifovih baza, njihova sinteza, optimizacija uslova reakcije i kompletna spektroskopska karakterizacija svakog novosintetisanog molekula“, kazao je Bigović, bliže predstavljajući prvu godinu istraživanja na ovom polju.
U drugoj godini, dodaje on, u planu je sinteza koordinacionih jedinjenja odabranih Šifovih baza sa solima prelaznih metala, za koje bi takođe ispitivali biološke aktivnosti, u saradnjii sa kolegama sa Medicinskog fakulteta, koji su takođe dio projekta.
„U oba tima sa PMF-a su angažovani domaći istraživači, studenti ali i značajan broj kolega is Srbije i Bosne i Hercegovine“, kazao je Bigović.
Bigović smatra da će se kroz ovaj projekat dobiti respektabilne i ozbiljni timove, koji će, zasigurno, svojim aktivnostima doprinijeti vidljivosti Prirodno-matematičkog fakulteta, Univerziteta Crne Gore, i CEBIMER-a.
„U ovome vidimo i šansu da se Crna Gora još bolje pozicionira na mapi zemalja koje na naučni i istraživački rad stavljaju poseban akcenat“, zaključuje on.
Kao podrška naučnoistraživačkim djelatnostima, u okviru ovog projekta je planirana i nabavka vrijedne i neophodne istraživačke opreme za laboratorije za Molekularnu biologiju i Organsku hemiju na Prirodno-matematičkom fakultetu
