Na Svjetski dan mentalnog zdravlja, koji se obilježava 10. oktobra, UNICEF poziva vlade, javni i privatni sektor da povećaju ulaganja u mentalno zdravlje djece, adolescenata i njihovih staratelja i da utiču na prevazilaženje stigme koja prati ovaj problem.
„Svakom djetetu i adolescentu treba da pružimo mogućnosti da nauči da prepozna različite emocije i da njima upravlja. Iz tog razloga, treba povećati broj psihologa u crnogorskim školama i graditi školsko okruženje koje s lakoćom i u skladu s individualnim potrebama pruža adekvatnu podršku svakom učeniku i nastavniku. Podrška mentalnom zdravlju je i obrazovni program za razvoj socio-emocionalnih vještina koji je, uz podršku UNICEF-a, uveden u crnogorski obrazovni sistem. Takođe, obezbjeđivanjem besplatnih sportskih i kulturnih aktivnosti za djecu i mlade u svakoj lokalnoj zajednici pomažemo im da budu zdravi. Konačno, kroz škole roditeljstva, SOS linije za roditelje i djecu i druge servise podrške porodici pomažemo starateljima da podižu mentalno zdravu djecu”, poručio je šef predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Huan Santander.
Prema globalnom izvještaju UNICEF-a, objavljenom 5. oktobra, Stanje djece u svijetu 2021. godine − Na umu mi je: promovisanje, zaštita i briga o mentalnom zdravlju djece, u kojem je iznijeta do sada najopsežnija analiza UNICEF-a o mentalnom zdravlju djece, adolescenata i staratelja u 21. vijeku, mentalno zdravlje djece oblikuju genetika, životna iskustva i uticaj okoline od najranijih dana, koji uključuje roditeljstvo, školovanje, kvalitet odnosa, izloženost nasilju ili zlostavljanju, diskriminaciju, siromaštvo, humanitarne krize i hitne zdravstvene situacije, poput pandemije COVID-a-19, i utiču na njega tokom cijelog života.
Dok zaštitni faktori, poput posvećenih staratelja punih ljubavi, bezbjednog školskog okruženja i pozitivnih odnosa s vršnjacima, mogu pomoći u smanjenju rizika od mentalnih poremećaja, izvještaj upozorava da značajne prepreke, koje uključuju stigmu i nedostatak finansijskih sredstava, spriječavaju veliki broj djece da održe dobro mentalno zdravlje ili pristupe podršci koja im je potrebna.
Procjenjuje se da u svijetu više od jednog adolescenta od njih sedam, u dobi 10–19 godina, živi s dijagnostikovanim mentalnim poremećajem. Skoro 46.000 adolescenata izvrši samoubistvo svake godine, što je među prvih pet uzroka smrti u ovoj starosnoj grupi. U većini zemalja, i razvijenih i nerazvijenih, mentalno zdravlje i psihosocijalna podrška su stigmatizovani i nedovoljno finansirani.
Kako pandemija COVID-a-19 ulazi u treću godinu, njen uticaj na mentalno zdravlje i dobrobit djece i mladih i dalje je veoma značajan. Prema najnovijim dostupnim podacima UNICEF-a, globalno je više od 1,6 milijardi dece pretrpjelo određeni gubitak u oblasti obrazovanja. Poremećaj svakodnevnih navika, obrazovanja, raznih vidova rekreacije, kao i briga za porodične prihode i zdravlje, čine da mnoge mlade osobe žive u strahu, ljutnji i zabrinutosti za svoju budućnost.
Iako je uticaj na živote djece neprocjenjiv, nova analiza Londonske škole ekonomije u izvještaju ukazuje da se izgubljeni doprinos ekonomijama, zbog mentalnih poremećaja koji dovode do invaliditeta ili smrti kod mladih, procjenjuje na skoro 390 milijardi dolara godišnje.
