Na Filozofskom fakultetu Univerziteta „Sv. Ćirilo i Metodije“ u Skoplju otvorena je u ponedjeljak 1. marta izložba Matice crnogorske „Crnogorsko ćirilsko štamparstvo XV i XVI vijeka“.
Izložba je prvobitno trebala biti otvorena prošle godine, povodom obilježavanja jubileja 100 godina od osnivanja Filozofskog fakulteta u Skoplju, ali zbog pandemije covid-19 do sada nije bilo mogućnosti za njenu realizaciju.
“Pored povjerenika Matice crnogorske za R. S. Makedoniju Miroljuba Orlandića, zahvalnost dugujemo dekanu ovog fakulteta prof. dr Ratku Duevu koji je učestvovao u programu svečanog otvaranja. Posebno zahvaljujemo ambasadi Crne Gore u Skoplju, koja je podržala ovaj program i njenoj ekselenciji amabasadorki Mariji Petrović koja je govorila na otvaranju izložbe”, navodi se u saopštenju Matice crnogorske.
Ispred Matice crnogorske prisutne je pozdravio generalni sekretar Matice crnogorske Ivan Ivanović.
On je istakao značaj crnogorskog ćirilskog štamparstva, civilizacijski podvig Crnojevića štamparije, uticaj i ugled ličnosti i štamparije Božidara Vukovića Podgoričanina i njegovog sina Vićenca. Posebno je zahvalio Nacionalnoj i univerzitetskoj biblioteci „Sv. Kliment Ohridski“ u Skoplju koja je ustupila dio materijala za realizaciju ove izložbe.
U Republici S. Makedoniji se čuva ukupno 32 primjerka knjiga iz ovih crnogorskih štamparija. Dobar dio materijala za izložbu je obezbijeđen i iz institucija kulture Republike Bugarske koje čuvaju ukupno 56 primjeraka ovih inkunabula i paleotipa.
Matica crnogorska je dekanu Duevu poklonila primjerak fototipskog izdanja Psaltira s posljedovanjem Đurđa Crnojevića iz 1494. koji je Matica objavila u saradnji sa Naučnim arhivom Bugarske akademije nauka.
Prije otvaranja izložbe održan je omaž, posvećen profesorima i studentima Crnogorcima koji su ostavili zapažen trag i naučni pečat na Filozofskom fakultetu u Skoplju. O Crnogorcima, prof. dr Vasu Tomanoviću, prof. dr Andriji Lainoviću, Radovanu Zogoviću i Blažu Orlandiću su govorili profesori Filozofskog i Filološkog fakulteta u Skoplju: prof. dr Dimitar Pandev, prof. dr Dalibor Jovanovski, prof. dr Vesna Mojsova-Čepiševska i prof. dr Borče Ilievski.
Saradnjom Matice crnogorske i Filozofskog fakulteta u Skoplju realizovano je do sada više programa i promocija izdanja Matice crnogorske.
