Najveći crnogorski vajar Risto Stijović nepravedno je zapostavljena ličnost na ovim prostorima, piše Arts Montenegro.
Bilo bi nepravedno kad ne bismo danas podsjetili na našeg velikog vajara, jer se na današnji dan obilježava 43 godine od Stijovićeve smrti.
Skroman, radan, neupadljiv i uvijek nekako po strani, odnosno u svom svijetu, već je ovjenčan slavom učešćem na najprestižnijim zajedničkim pariskim izložbama i sa najvećim umjetnicima toga doba Pomponom, Majolom, Pikasom, Matisom, kao i sa dragim pariskim prijateljem i velikim slikarem Amedeo Modiljanijem.
U vrijeme njegovog stvaralaštva bio je jedan od rijetkih vajara sa ovih prostora kojima je žena’bila inspiracija, pa je puno njegovih djela upravo ženski lik.
Po završetku gimnazije,1912. godine, odlazi u Beograd, gdje po očevoj želji pohađa Trgovačku školu, koju ubrzo napušta i upisuje se na vajarsko odjeljenje Srpske slikarske škole, kod profesora Đorđa Jovanovića.
U Marselju upisuje Umjetničku školu, a sljedeće godine u Parizu, “Ecole nationale superieure des Beaux-Arts”, kod profesora Enžalbera.
Prvi put je imao svoju izložbu 1919. godine na pariskom Jesenjem salonu. Sam je smatrao da je najviše naučio od vajara Žozefa Bernara, Fransoa Pompona, animaliste, zatim od Pola Gogena, od fantastičnih fundusa Luvra, ali i od dragog pariskog prijatelja i velikog slikara Amedeo Modiljanija.
„To što sam onda radio, to je ono što i sada radim, što sam uvijek radio, bez prestanka. Bile su to tri konstante. Prva: nage ženske figure. Druga junaci iz “Gorskog vijenca i treća životinje”, govorio je Risto.
Do kraja boravka u Parizu redovno je izlagao na pariskim salonima.
Stijović je svoj izraz zasnovao na svedenosti koju je prepoznao u skulpturi drijevnih naroda. Ipak, ne bi se moglo reći da njegovo djelo odiše racionalnim sažimanjem, već prije da proističe iz emotivnog bogatstva, što je pariska kritika okarakterisala kao „maštovitost invencije”.
Spomenik “Lovćenska vila” na Cetinju je jedan od najpznatijih Stijovićevih djela i jedan od najljepših spomenika na prostoru bivše Jugoslavije.
„Lovćenska vila“ podignuta je 1939. godine, u znak sjećanja na Crnogorce koji su 1915. godine, kao dobrovoljci iz Sjedinjenih Američkih Država, pritekli u pomoć svojoj domovini u Prvom svjetskom ratu. Njihov brod je torpedovan i potopljen nadomak albanske luke Šinđon, u Medovskom zalivu.
Spomenik, podignut zahvaljujući dobrovoljnim prilozima, čini statusa djevojke – simbolično okrenute ka Lovćenu, u čijoj je lijevoj ruci lovorov vijenac, a u desnoj mač.
Umro je 20. decembra 1974. godine u tadašnjem Titogradu.
Njegova rodna kuća u Staroj Varoši, koja ima status kulturnog dobra, uskoro će biti rekonstruisana i služiće za predstavljanje izuzetno bogatog legata našeg umjetnika.
