Planovi da se u središtu Praga ponovno podigne pozlaćeni kip Djevice Marije na vrhu, izazvao je vjerske kontroverze u Češkoj, evropskoj zemlji s najmanje religioznih.
Skup katolika i istorijskih entuzijasta nada da se da će podignuti repliku izvornog spomenika, podignutog 1650. i srušenog 1918., na njegovoj izvornoj lokaciji, središnjem trgu praškog starog grada.
“Onoga dana kada se spomenik podigne, znaćemo da je došlo do pomirenja”, kaže kipar Petr Vana, autor replike.
Nedugo nakon pada komunizma 1989. godine katolici i grupa istoričara osnovala je “Savez za obnovu Marijanskog spomenika”. Vana je izabran za autora i proveo je dve naredne decenije radeći na projektu.
Na izvornom spomeniku visokom 15 metara, podignutom 1650. godine stajala je pozlaćena Djevica Marija baroknog skulptora Jana Bendla. Bio je to spomenik u čast praškim braniteljima protiv nadiruće protestanstke švedske vojske na kraju Tridesetogodišnjeg rata (1618.-1648.).
No, u očima običnih Čeha taj je spomenik bio simbol nasilne habsburške rekatolizacije zemlje koja se ponosila vjerskim reformatorom Janom Husom, spaljenim kao jeretikom 1415.
Trećeg novembra 1918. godine, samo nekoliko dana nakon što je Čehoslovačka stekla nezavisnost od umiruće Austro-Ugarske, svetina predvođena anarhistom Frantom Sauerom srušila je spomenik uzvikujući “Dalje od Beča, dalje od Rima”.
Mnogi Česi tada su okrenuli leđa Katoličkoj crkvi, a još više ih je to učinilo tokom komunističkog režima od 1948. do 1989.
Vjernici su sada u Češkoj manjina. Od 10,6 milona stanovnika, 8,6 miliona njih se izjašnjava ateistima ili se na popisima stanovništva ne žele izjasniti o vjeri.
“Taj spomenik je bio simbol vjerske netolerancije”, kazao je jedan od protivnika projekta Jan Vano.
Drugi, Zdenek Zacpal, kaže da je spomenik “ciničan” jer je bio podignut nedaleko od mjesta gde je pogubljeno 27 protestanata u junu 1621. godine.
Obnova spomenika trenutno je zapela u birokratskim zavrzlamama. Iako aktivisti imaju građevinsku dozvolu koja ističe u julu, gradske vlasti kažu da nemaju lokacijsku. Vana kaže da se s njima u gradskom vijeću prepiru i ne znaju kome bi se prije obratili.
Oni su nekoliko puta pokušali podići ploče kojima je popločen trg i početi gradnju, ali su ih u tome spiječili komunalni redari čiji je kombi sada neprestano parkiran uz nesuđeno gradilište.
“Nedostaje nam samo jedan komad papira. Nadam se da ćemo ga uskoro imati i da će radovi početi”, kazao je Vana.
U međuvremenu, do konačne odluke, Vanina 60 tona teška skulptura čeka u djelovima na brodu usidrenom na Vltavi pokraj centra grada.
Nek se obrate Amfilohiju, do ujutru ima helikopter da posadi kip đe god oće.
Ihaaa, srušen 1918. i Česi neće da ga obnove. Baš pojma nemaju, treba im poslati Darmana da im objasni šta da rade. Mi smo Mirku obnovili spomenik u centru, nema veze što je poharao Kuče i žive spalio žene i đecu sopstvenog naroda. Česi, Česi, morate da ga obnovite, evo mi ćemo vam ga pokloniti a vi samo da ga… Više »
Česi, morate malo da se rasturite, šta ste se ujedinili tu ko neke budale. Ugledajte se na nas. Taj kip iz 1918. pod hitno da obnovite ili prekidamo diplomatske odnose.
Pajo, Pajo, u Jugi je živjelo sedam naroda, a tamo samo jedan.
Bog je surovo kaznio svoj narod kada je igrao oko kipa teleta od zlata. Hrišćanstvo je religija skromnosti i strogosti, a ne klannanja idolima, makar bili u obliku Djevice Marije.
Pa sto se klanjate bezbozniku Amfilohiju?€
Nikad vise 1918.
Dajte ga u Crnu Goru. Oce nasi komunisti, samo dajte jos ako je zlatan. Moze i par Buda i Muhameda par a sklonice oni sve pravoslavno
kod nas bi prije dali posljednji cent za kip nekog sveca nego sto bi pojeli nesto