Suše koje su se proteklog ljeta prostrle na tri kontinenta – u velikim djelovima Evrope, SAD i Kine – postale su 20 puta izvjesnije, zbog klimatskih promjena, zaključak je najnovije studije grupe naučnika koji istražuju veze između ekstremnih nepogoda i globalnog zagrijevanja.
Suše su iscrpjele vodu iz velikih rijeka, uništile usjeve, izazvale šumske požare, ugrozile životinjski svijet kojem je voda prirodno stanište i dovele do restrikcija u korišćenju vode u Evropi. Pogodile su mjesta koja se već suočavaju sa suvim vremenom u SAD, kao što su države na zapadu, ali i mjesta gdje su suše rijeđe, kao što je sjeveroistočni dio SAD. Kina je imala najsuvlje ljeto u posljednjih 60 godina, tako da je njena čuvena rijeka Jangcekjang – najduža u Aziji i treća najduža na svijetu – bila tek upola široka nego obično.
Istraživači iz organizacije World Weather Attribution kažu da bi se ovakve vrste suša u sjevernoj hemisferi dešavale tek svakih 400 godina da nema klimatskih promjena koje izaziva čovjek. Oni sada očekuju da se ovakve suše ponove svakih 20 godina, imajući u vidu koliko se temeperatura na globalnom nivou povećala.
Ekološke katastrofe, kao što je suša širom svijeta, uz ogromne poplave u Pakistanu, predstavljaju “jasan pokazatelj klimatskih promjena”, kaže Marten van Alst, klimatolog na Univerzitetu Kolumbija i koautor studije.
“Uticaj klimatskih promjena je vrlo jasan ljudima koji su ugroženi i pogađa ih veoma teško”, kaže Van Alst, “ne samo one u siromašnim zemljama, kao što su oni pogođeni poplavama u Pakistanu… nego i one u nekim od bogatijih djelova svijeta, kao što je zapadna centralna Evropa”.
Kako bi utvrdili uticaj klimatskih promjena na isušavanje u sjevernoj hemisferi, naučnici su analizirali podatke o vremenu, kompjuterske simulacije i vlažnost zemljišta u različitim oblastima, sa izuzetkom tropskih.
Analiza je urađena uzimajući u obzir koliko se globalna temperatura već povećala – 1,2 stepana Celzuijusa (2,2 Farenhajta), ali su naučnici upozorili da će temperatura nastaviti da raste i da je u studiji uračunato i to.
Uz dodatno zagrijevanje od 0,8 stepeni Celzijusa, ovakve suše dešavaće se jednom u deset godina u zapadnoj Centralnoj Evropi i svake godine u sjevernoj hemisferi, rekao je Dominik Šumaher, klimatolog na švajcarskom univerzitetu ETH Cirih.
“Vidimo ove kombinovane i kaskadne efekte duž različitih sektora i oblasti”, dodao je Van Alst. “Jedan način da se ti efekti smanje je da se smanji emsija štetnih gasova”.
