Stručnjaci traže zabranu genetske manipulacije radi rađanja dizajniranih beba

Vodeći stručnjaci i etičari zatražili su moratorijum na genetski inženjering ljudskim polnim ćelijama ili embrionima u svrhu rođenja genetski izmijenjenih beba, nakon što je kineski ljekar prošle godine obznanio rođenje genetski modifikovanih bliznakinja.

Kineski stručnjak He Jiankui rekao je da su njegove bliznakinje genetski modifikovane da budu otporne na virus HIV i da nije reč o tzv. dizajniranim bebama s određenom bojom očiju ili koeficijentom inteligencije, ali njegova je objava izazvala osude u svijetu.

Naučnici i etičari žele moratorijum na manipulisanje ljudskim jajnim ćelijama, spermom ili embrionima jer bi to “moglo imati trajne i moguće štetne učinke na vrste”.

Globalni moratorijum bio bi na snazi sve dok zemlje ne izrade međunarodna načela koja će odrediti na koji će se način koristiti tehnologija, napisali su u članku u časopisu Nature.

Ne bi obuhvatio genetski inženjering na istraživanja koja ne bi vodila rođenju djece.

Okvirni plan koji zahtevaju zaustavio bi pustolovne pokušaje za “reinženjeringom ljudske vrste”, pišu stručnjaci u časopisu.

“Uvođenje genetskih modifikacija u buduće generacije imalo bi trajne i moguće štetne posljedice na vrste”, napisali su.

Frensis Kolins, direktor američkog Nacionalnog instituta za zdravstvo napisao je u pismu časopisu da se “NIH čvrsto zauzima” za zabranu i praksu koja bi trebalo odmah da stupi na snagu sve dok se zemlje ne obavežu na poštovanje međunarodnih načela koja će odrediti “hoće li i pod kojim uslovima takva istraživanja biti nastavljena”.

“Nema sumnje da tehnologije izmene genoma imaju ogroman potencijal”, kaže Kolins i dodaje da ima previše naučnih i etičkih pitanja koja traže odgovore.

Neki naučnici smatraju poziv za zabranom nepotrebnim jer neće spriječiti tajni rad stručnjaka kakav je He Jiankui koji nije poštovao naučne kodekse.

Helen O’Nil, direktorka programa za Reproduktivne nauke i zdravlje žena na londonskom univerzitetu smatra da predlog zanemaruje činjenicu da zabrana već postoji.

“Zakonske i etičke mjere postoje u Kini i to što je He “činio nije zato što mu je to dopustio zakon”, jer on je zakon kršio, rekla je O’Nil.