Robin Vilijams: Težina iza osmijeha

Robin Vilijams (1951-2014) bio je američki stand-up komičar i glumac, često opisivan kao energičan, živahan, izuzetno duhovit i talentovan. Ostao je zapamćen po brojnim ulogama, kako u dramama (Dobri Vil Hanting, Klub mrtvih pjesnika, Dobro jutro, Vijetname), tako i u komedijama (Noć u muzeju, Zakrpa Adams, Gospođa Dautfajer), pa čak i u crtanim filmovima (Aladin).

Iako je na kolege i publiku ostavljao utisak veselog i optimističnog čovjeka, tokom svog života se borio sa depresijom i problemima sa zavisnošću od alkohola i kokaina. Uprkos ovome, radio je do svoje smrti u 63. godini, kada je, na iznenađenje mnogih, izvršio samoubistvo.

Djetinjstvo Robina Vilijamsa

Robin Vilijams je rođen u Čikagu, u bogatoj porodici, pa se moglo očekivati da će imati lagodno djetinjstvo, ali to se nije obistinilo. Uslijed čestog odsustva roditelja zbog posla, Robin je bio usamljeno dijete.

Kako bi savladao teškoće samačkog odrastanja i zlostavljanje u školi, počeo je da stvara izmišljene prijatelje. Ovi izmišljeni likovi su proširili svoju ulogu, te je humor Robinu postao glavni mehanizam odbrane i način da skrene pažnju svojih roditelja.

Tokom srednje škole, Robin se priključio sportskim klubovima i bio je odjeljenski predsjednik. Ovdje je prvi put otkrio Dramski klub i improvizaciju koja je ubrzo postala njegov glavni način izražavanja. Iako se u ovom periodu oslobodio djetinjih strahova i stidljivosti, ostali učenici su ga izglasali kao onog sa najmanje šanse da uspije.

Kada je došlo vrijeme da upiše fakultet, odlučio se za političke nauke, ali se ubrzo pokazalo da više vremena provodi u fakultetskom pozorištu, nego na predavanjima. Spremno je napustio diplomatsku karijeru i posvetio se komediji i improvizaciji.

Nakon tri godine pokušavanja, dobio je punu stipendiju za Džulijard, jedan od najprestižnijih umjetničkih fakulteta u Americi, ali i svijetu. Međutim, stil i vrijednosti koje je Džulijard njegovao, nisu odgovarali njegovom talentu i idejama, te je, nakon samo dvije godine, odustao od studiranja, uz komentar profesora da više nemaju čemu da ga nauče.

Karijera

Nakon odlaska sa Džulijarda, Robin se posvetio stand-up komediji i doživio prve uspjehe u klubu Holy City Zoo, u San Francisku. Tokom 60-ih i 70-ih, San Francisko je bio centar renesanse rok muzike, hipija, droge i seksualne revolucije, a Vilijams je pokrenuo i renesansu komedije.

Robinovi prvobitni nastupi kao stand-up komičara su bili frenetični, skoro pa psihotični; niko nikada nije vidio ništa slično. Manične rutine i neuobičajeni likovi su mu ubrzo donijeli pratioce i početnu slavu. Pošto je gajio veliku ljubav prema stand-up komediji, njome se bavio cijelog života.

Kada se, krajem 70-ih, preselio u Los Anđeles, otpočela je njegova televizijska karijera. Glumio je u nekoliko serija istovremeno, paralelno se baveći i performansom. Uskoro su ga brilijantne audicije i talenat doveli do serije Mork & Mindy, u kojoj je glumio glavnog lika tokom četiri godine emitovanja.

Scenario serije nije bio previše strukturiran, sa ciljem da se Robinu pruži prilika za improvizaciju, što se pokazalo kao odlična ideja i serija je ubrzo bila uvršćena u pop kulturu tog vremena.

U roku od nekoliko mjeseci, Robin je postao poznata zvijezda, za šta nije bio spreman. Tokom ovog perioda, počela su da se razvijaju neka od njegovih gorih ponašanja i zadovoljstvo je pronalazio u alkoholu, drogama i ženama.

Ovakve nastupe je zaustavila smrt bliskog prijatelja, koji je umro od predoziranja, pa je Robin odlučio da promijeni svoje navike.

Ubrzo nakon ovoga, došlo je do prelaza u Robinovoj karijeri, sa televizije na filmove. Prva uloga po kojoj je postao poznat je bila u filmu Dobro jutro, Vijetname, za koju je dobio nominaciju Akademije za najboljeg glumca. Nakon narednih decenija, Vilijams je glumio u mnogobrojnim filmovima, kroz širok spektar žanrova i generacija kojima je bio dopadljiv.

Svoj prvi i jedini Oskar je dobio za ulogu psihologa u filmu Dobri Vil Hanting, iz 1997, a poslije su uslijedile još dvije nominacije, za Društvo mrtvih pjesnika i Kralj ribara. Iako ovi djelovi njegove karijere zvuče strogo i ozbiljno, većina ga pamti još iz djetinjstva, po ulozi Duha u Diznijevom Aladinu, koji je bio napisan specijalno za njega, uz dosta prostora za improvizacije.

Lični život

Tokom svog turbulentnog i nepredvidivog života, Robin se bavio i humanitarnim radom. Zajedno sa kolegama, Vupi Goldberg i Bilijem Kristalom, osnovao je organizaciju Comic Relief, USA, koja je, 2016. godine, skupila 80 miliona dolara za pomoć beskućnicima.

Uprkos dobroćudnoj prirodi, problemi sa zloupotrebom alkohola su se vratili u njegov život početkom 2000-ih, nakon 20 godina apstinencije.

Na insistiranje porodice i prijatelja, neko vrijeme je proveo u centru za rehabilitaciju. Nakon uspješnog oporavka, naišao je na novu prepreku, njegova druga supruga ga je ostavila.

U naletu teškoća i depresivnog raspoloženja, Robin se bacio na posao, odlučivši da uradi turneju stand-up nastupa. Međutim, saznao je da mu je potrebna operacija srca, pa je turneja prekinuta na polovini. Operacija je uspješno prošla, ali mu je bio neophodan period oporavka tokom kojeg je depresija nastupila u jačem obliku zajedno sa ponovnom zloupotrebom alkohola.

Tokom 2014. godine, otkazana je serija na kojoj je radio nakon samo jedne sezone i dijagnostifikovana mu je Parkinsonova bolest (tek nakon njegove smrti se otkrilo da je zapravo u pitanju bila demencija).

U avgustu 2014, nakon nekoliko godina zdravstvenih, porodičnih i problema sa zavisnošću, Robin je izvršio samoubistvo. Njegova žena Susan je kasnije otkrila da je patio od produženih epizoda anksioznosti, insomnije, stresa više od godinu dana, takođe izjavivši da ga je ubio „terorista u glavi“.

Iako je potrebno još vremena da kritika prihvati Robinov glumački talenat kao možda jedan od najvećih ovog vremena, svako ko je došao u kontakt sa njegovim radom sigurno zna sa kojom lakoćom je prenosio svoja osjećanja na publiku, uspijevajući da nas nasmije, oduševi, zbuni, ali i natjera da plačemo kao djeca, nebitno koliko godina imamo.

On je odličan primjer za ideju da za uspjeh i lično ostvarenje nisu presudni ni fizički izgled niti porijeklo, već trud, talenat i želja da se suočimo sa svime što život pruža. Kroz svoje uloge je prenosio brojne pouke i mlađim i starijim generacijama.

Uprkos ispunjenom životu, odlučio je da ga napusti, zbunjujući time cio svijet i otvarajući nam oči ka tome da treba oprezno da posmatramo ljude oko sebe jer, uprkos osmijehu, možda im je potrebna pomoć.