Znate li kad je nastala Budva?

Mitska istorija Budve počinje u pradavna, herojska vremena, kad su smrtnici uz pomoć bogova, osnivali prve gradove u Evropi, ženili se božanskim kćerima i postajali rodonačelnici velikih i značajnih naroda ili plemena.

Legenda o nastanku Budve nije izmišljena u novije vrijeme, kakav je često slučaj sa gradovima koji žele da privuku što veći broj turista. O njenom višemilenijumskom postojanju postoje dokazi još iz antičkog doba a zapisana je u djelima poznatih antičkih pisaca.

Sofokle u V vijeku prije nove ere navodi da je Budva „ilirski grad“ u djelu Onomaklo/Oicles.

Euripid, takođe u V vijeku p.n.e. godine opisuje putovanje Kadma i Harmonije istočnim Jadranom u djelu Bakhe/Bacchae. Apolonije Rođanin u djelu Argonautika (3. vijek p.n.e) pominje Kadma i Harmoniju a ovu legendu dalje prepričavaju i rimski umjetnici pa se tako se priča o Kadmu i Harmoniji nalazi u Ovidijevim (43. g. p.ne. – 17/18. n.e.) Metamorfozama kao jedan od 250 ispričanih mitova. Plinije Stariji u prvom vijeku naše ere navodi da je Budva „utvrđeni grad naseljen Rimljanima“.

Mjesto na kome je izrasla drevna Budva i njeno najstarije stanovništvo Enhelejci – narod jegulja – tijesno se povezuju sa sudbinom jednog nadaleko čuvenog smrtnika, Kadma (Kadmos), osnivača beotijske Tebe. Kadmo je, nekoliko generacija prije početka Trojanskog rata, iz Fenikije stigao u Grčku, donijevši Grcima alfabet. Taj srećnik, kome su bogovi podarili za suprugu Harmoniju, plavokosu kćer Afrodite i Areja (Aresa), je u dubokoj starosti napustio Tebu, i došao među Enhelejce, na kolima sa volovskom zapregom. U novoj domovini je osnovao grad Butou, današnju Budvu. Pobijedio je susjedne Ilire, osvajao helenska plemena i ratovao sve do sopstvene vojne propasti. Kao jedini preživjeli, okončao je život daleko u tuđinskim predjelima, sa svojom boginjom.

Kajući se zbog ubistva Arejevog zmaja, koje je počinio u mladosti, umolio je bogove da ga preobraze u zmiju. Harmonija je željela da ostane uz svog nesrećnog supruga i dijeli njegovu sudbinu. Zagrljeni, u vidu crnih zmija s plavim pjegama, iščezli su u obližnjem mirisnom gaju. Od tada, kao odabranici božiji, uživaju vječno blaženstvo među ružama i zlatnim narovima, koje more neprestano osvježava vlažnim lahorom.

Gajevi slični onom koji je kasnije postao Kadmovo i Harmonijino svetilište nalaze se i danas u cijeloj okolini Budve.