Češka policija uhapsila je noćas sedmoro ljudi koji su poprskali rusku ambasadu u Pragu kečapom poslije odluke čeških vlasti da protjeraju 18 ruskih diplomata zbog sumnji da su agenti ruske službe GRU umješani u eksploziju u češkim magacinima municije 2014. godine kada su poginule dvije osobe.
Akcija je trebalo da podsjeti na dvije žrtve eksplozije municije u Vrbjeticama na jugu Češke, a kečap kojim je poprskan zid ambasade na Trgu Borisa Njemcova u Pragu simbol je krvi koju, prema osnovanim sumnjama čeških obavještajnih službi i policije, imaju na rukama ruski agenti GRU.
Vicepremijer i ministar unutrašnjih i privremeno spoljnih poslova Jan Hameček sinoć je predao notu ruskom ambasadoru u Pragu po kojoj je 18 ruskih diplomata, koje su češke vlasti pouzdano identifikovale kao obavještajce GRU i SVR, proglašeno za nepoželjne i dat im je rok od 48 sati da napuste Češku.
Premijer Andrej Babiš saopštio je na vanrednoj konferenciji za novinare da je češka istraga eksplozija municije u magacinima u Vrbjeticama 16. oktobra i 3. decembra 2014. godine pribavila nedvosmislene dokaze za sumnju da su u eksploziju umiješani ruski agenti GRU iz specijalne jedinice 29155.
Istovremeno češka policija objavila je fotografije i imena dvojice ruskih državljana, ranije osumnjičenih za pokušaj trovanja bivšeg ruskog agenta Sergeja Skripalja i njegove ćerke u Velikoj Britaniji 2018. godine, i zatražila je pomoć javnosti i sve informacije u vezi sa njihovim boravkom u Češkoj u vrijeme prve eksplozije u oktobru 2014. godine.
Češka Nacionalna centrala za organizovani kriminal saopštila je da su se dvojica ruskih državljana, za koje britanska obavještajna služba od napada na Srkipalja tvrdi da su u stvari agenti GRU Aleksandar Miškin i Anatolij Čepiga, sa pasošima na druga imena boravili u Češkoj od 11. do 16. oktobra 2014. godine a zatražili su i dobili odobrenje da obiđu skladišta municije u Vrbjeticama.
Preduzeće Imeks Grup je tada u Vrbjeticama u iznajmljenim magacinima koji su eksplodirali čuvala oružje koje je trebalo da preuzme bugarski trgovac oružjem Emilijan Gebrev i vjerovatno ga isporuči Ukrajini, ili prema drugoj radnoj verziji u istrazi češke policije bilo je namijenjeno preko SAD za Siriju, javlja češki javni radio servis Radiožurnal.
Advokat Imeks Grupe Radek Ondrouš potvrdio je danas češkim medijima da je najavljena i odobrena posjeta dan pred eksploziju u Vrbjeticama, ali ne na imena agenata Miškin i Čepiga, i ne ruskim državljanima, nego jedne druge zemlje i da ne zna da li su došli a ako jesu onda bez znanja Imeks Grupe.
Češka policija saopštila je da su ta dvojica agenata čije su fotografije objavili, koristilii ruske pasoše sa drugim imenima sa kojima su ušli u Češku i pasoše Moldavije i Tadžikistana koje su podnijeli kada su tražili odobrenje za ulazak u Vrbjetice.
Ruski zvaničnici osudili su protjerivanje 18 diplomata iz Praga kao besmislicu koju su Česi izmislili da se solidarišu sa Amerikancima a portparol ruskog Ministarstva spoljnih poslova Marija Zaharova poručila je da Česi dobro znaju šta ih čeka zbog takvih trikova.
Češki premijer Andrej Babiš obavijestio je o aferi predsjednika Evropskog saveta Šarla Mišela a vicepremijer Hamaček potvrdio je danas da će o tome razgovarati u ponedjeljak i ministri spoljnih poslova Evropske unije i da je dao instrukciju češkim ambasadorima u EU i NATO da obavijeste saveznike.
Češka opozicija zatražila je od vlade da hitno informiše parlament i nadležne odbore jer se, ako su sumnje zaista osnovane, radi o državnom terorizmu Rusije na teritoriji druge suvjerene države.
Sanacija magacina municije u Vrbjeticama posle eksplozija 16. oktobra i 3. decembra 2014. godine koja je raznijela municiji na daljinu od 1,5km završena je tek prošle godine u oktobru i koštala je državu desetine miliona eura a policijska istraga još je u toku.
