Janar Dag, takođe poznat kao “Planina koja gori”, je brdo u Azerbejdžanu na čijem se vrhu nalazi džep prirodnog plina koji već godinama konstantno gori – tačnije, niko se i ne sjeća kada planina nije bila u plamenu.
Plamen je visok i do tri metra, a mještani vjeruju da plamen Janar Dag-a ima ljekovita svojstva, zbog čega uz njega satima griju noge i ruke.
Postoji mnoštvo lokalnih legendi o nastanku vatrenog zida na Janar Dagu. Jedna priča kaže da je pastir slučajno zapalio vatru bacanjem opuška od cigarete, dok druga legenda kaže da su vatru zapalili ‘intelignetni’ vukovi koji su takođe iza sebe ostavili i natpise uklesane u brdo. Naučnici vjeruju da su vukovi u tim pričama mogli biti primitivni ljudi koji su slučajno zapalili ovu planinu punu plina.
S obzirom da Yanar Dag gori bez obzira na vremenske uslove, mještani planinu smatraju svetom. Ona je mjesto hodočašća za Azerbejdžance, ali takođe i za posjetitelje iz Indije i Irana. Prema jednoj lokalnoj legendi, “mnogi su bolesni ljudi vidjeli planinu u svojim snovima. A kada su došli ovdje, oni su ozdravili. S druge strane, zdravstveno stanje onih koji su posjetili planinu u pijanom stanju se pogoršalo.
Nauka kaže da nema ništa mistično i magično na ovoj planini. Azerbajdžan je zemlja s ogromnim rezervama nafte i plina i Yanar Dag nije jedina planina koja gori u ovoj državi – iako je najpoznatija jer najduže i najintenzivnije gori. Dokaz za ovo su i istorijski zapisi.
Marko Polo je zabilježio brojne plamenove duž Absheron, poluostrva na kojem se brdo nalazi tokom posjete gradu Baku u 13. vijeku. Poznati francuski pisac Aleksandar Dima je svjedočio istoj pojavi pet vjekova kasnije. “To je apsolutno najzanimljivija i najfascinantnija stvar koja se ne može vidjeti nigdje drugo”, napisao je.
Čak i danas, plamenovi oduševljavaju i turiste i lokalne stanovnike. Ovi prirodni požari su oduvijek inspirisali ljude i igrali ključnu ulogu u stvaranju mističnih religija poput Zoroastrizma.
