Kako je ministarka Injac ignorisala Ustav

Na prijedlog ministarke odbrane Olivere Injac Vlada Zdravka Krivokapića je 10. decembra prošle godine imenovala potpukovnika Veljka Mališića za državnog sekretara u Ministarstvu odbrane, saznaje Pobjeda. Tim imenovanjem Vlada Crne Gore direktno je prekršila odredbe Ustava Crne Gore a i važećeg Zakona o državnim službenicima i namještenicima.

Potpukovnik Mališić je profesionalni vojnik i nije mogao da bude postavljen na mjesto državnog sekretara u Ministarstvu odbrane, bez prethodne odluke Savjeta za odbranu i bezbjednost o razrješenju.

Članom 130 Ustava Crne Gore propisano je da tri predsjednika – države, Skupštine i Vlade – postavljaju, unapređuju i razrješavaju oficire Vojske Crne Gore. To znači da profesionalno vojno lice zadržava taj status sve dok ga Savjet za odbranu i bezbjednost ne razriješi.

Drugim riječima: ukoliko nova demokratska vlast želi da poštuje zakone i Ustav, o radnopravnom statusu potpukovnika Mališića mogao je jedino da odlučuje – Savjet čiji je predsjednik Milo Đukanović a ne kabinet Zdravka Krivokapića.

Nova ministarka odbrane, ujedno i profesorica bezbjednosti na Univerzitetu Donja Gorica, svakako je bila svjesna procedure postavljanja visoko rangiranih državnih službenika.

Iz nekog, za sada sakrivenog razloga i motiva, Injac je odlučila da djeluje – kako ona želi i hoće, bez prethodnih konsultacija sa propisima. Bila je to ekspresna odluka: samo šest dana nakon što je ušla u kabinet, ministarka odbrane je 10. decembra, kršeći zakon i ustavne norme, predložila a Vlada postavila oficira Vojske Crne Gore na mjesto državnog sekretara.

Nijesu jasni motivi ovakve brzine ministarke Injac.

Potpukovnik Veljko Mališić, koji je rođen u Tuzli 1976. godine, dugo službuje u Ministarstvu odbrane, bio je načelnik Direkcije za logistiku, ima dobru biografiju i jedan je od zaslužnih oficira koji su dobili stan. Ima i diplomatskog iskustva: bio je izaslanik odbrane u Austriji, ujedno i pomoćnik vojnog savjetnika u Stalnoj misiji Crne Gore pri UN, kao i pomoćnik izaslanika odbrane u Republici Slovačkoj, Češkoj i Mađarskoj na nerezidentnoj osnovi.

Prema podacima u koje je Pobjeda imala uvid, jedno vrijeme se bavio ,,kodeksom ponašanja u političko-vojnim aspektima bezbjednosti“. Da li su ga baš ta specijalistička iskustva preporučila ministarki, ili je Injac samo sprovodila ,,naredbu odozgo“ iz užeg kruga premijera Krivokapića i potpredsjednika Vlade Dritana Abazovića – nije poznato. Izvjesno je da će potpukovnik Mališić igrati važnu rolu u novom timu nove ministarke.

Moguće da je i sam Mališić bio svjestan da je neodrživ njegov status istovremeno i oficira i državnog sekretara, pa je 28. decembra, osamnaest dana nakon imenovanja u kabinet ministarke ,,zamolio“ Injac da mu – miruju prava i obaveze u Vojsci Crne Gore.

Dva dana kasnije njegov zahtjev-molba ministraka odbrane je brzopotezno odbila pa je nejasno da li je Mališić dobio decembarsku platu i kao državni sekretar i kao oficir Vojske Crne Gore?!

Neki detalji i rodbinske veze ukazuju da je potpukovnik Mališić imao dodatnu podršku za postavljenje i od krugova koji, makar institucionalno, nijesu unutar izvršne vlasti.

Zanimljivo, rođeni brat pukovnika Vojske Crne Gore, Mirčeta Mališić, bio je član protivterorističkog odreda ,,Kobre“ koje su svojevremeno direktno odgovarale načelniku Generalštaba bivše SR Jugoslavije (Srbija i Crna Gora). ,,Kobre“ su kasnije transformisane u bataljon Vojne policije i obezbjeđivale su državne funkcionere i visoke oficire Vojske Srbije.

Mirčeta Perišić odavno nije član ,,Kobri“, već je zadužen za obezbjeđenje jednog od vlasnika koncerna Vijesti Željka Ivanovića.

Koncern Vijesti, prema brojnim navodima lidera Pokreta za promjene, poslanika Nebojše Medojevića, posebno preko potpredsjednika Vlade Dritana Abazovića, učestvuju u kreiranju politike i kadrovskim rješenjima nove vlasti.

Da li je ovaj dio iz biografskih podataka potpukovnika Mališića imao uticaja na njegovo ekspresno postavljenje, vjerovatno najbolje zna ministarka odbrane Injac.

Tim prije što je, prema saznanjima Pobjede, od Direkcije za zaštitu tajnih podataka ministarka odbrane zatražila na uvid povjerljive podatke o nekim zaposlenim u Ministartsvu odbrane, bez prethodne dozvole Obavještajno-bezbjednosnog direktorata.

Tako je Direkcija za zaštitu tajnih podataka, postupajući po naredbi ministarke odbrane, 23. decembra prošle godine, zatražila bezbjednosnu provjeru nekih visokopozicioniranih službenika.

Da li su podaci dobijeni, Pobjeda ne raspolaže tim podacima. Kao što nije jasno da li je postojala dozvola Obavještajno-bezbjednosnog direktorata Vojske Crne Gore za pristup tajnim podacima označenim stepenom tajnosti ,,stroga tajna“.

Koliko nova vlast radi transparentno i po zakonu, pitanje je da li će te informacije ikada ugledati svjetlo dana, sve dok Vlada Zdravka Krivokapića ima podršku većine od 41 poslanika u Skupštini Crne Gore.

Što je zapisano u Ustavu i Zakonu 

Ustav Crne Gore u članu 130 precizno navodi nadležnosti Savjeta za odbranu i bezbjednost: 1) donosi odluke o komandovanju Vojskom Crne Gore; 2) analizira i ocjenjuje bezbjednosnu situaciju u Crnoj Gori i donosi odluke za preduzimanje odgovarajućih mjera; 3) postavlja, unapređuje i razrješava oficire Vojske; 4) predlaže Skupštini proglašenje ratnog i vanrednog stanja; 5) predlaže upotrebu Vojske u međunarodnim snagama; 6) vrši i druge poslove utvrđene Ustavom ili zakonom.

Izrekom je, dakle, nedozvoljeno da bilo koji drugi organ ili institucija postavlja ili razrješava oficire Vojske Crne Gore.