Novi projekat Zajednice opština: Za djecu iz Bijele obezbijediti jednakost šansi, da razviju svoje talente i da od njih mogu samostalno da žive

Zajednica opština prirema projekat koji je usmjeren na sveobuhvatnu podršku djeci i mladima bez roditeljskog staranja iz JU “Dječiji dom Mladost” Bijela, u toku boravka u ustanovi i nakon njenog napuštanja.

Iako je projekat još u inicijalnoj fazi, dobio je podršku UNICEF-a u obezbjeđenju sredstava za početne aktivnosti, od kojih je prvi korak napravljen angažovanjem kliničkog psihologa specijalizovanog za procjenu ličnosti, za izradu programa psihološke podrške i raspisivanjem javnog poziva za angažovanje pravnog eksperta za realizaciju Projekta podrške djeci bez roditeljskog staranja.

Generalna sekretarka Mišela Manojlović u razgovoru za CdM kaže da je projekat komplementaran sa svim naporima koje država ulaže u brigu o djeci bez roditeljskog staranja.

“Naša namjera je da se prvo analizira postojeći pravni i institucionalni okvir, a zatim i unaprijedi na centralnom i lokalnom nivou u u oblasti socijalne i dječije zaštite, obrazovanja, zapošljavanja, zdravlja… kako bi se prilagodio realnim i specifičnim potrebama djece, kako u toku boravka u JU Dječiji dom „Mladost” tako i nakon napuštanja doma”, kaže Manojlović.

Prema riječima Generalne sekretarke Zajednice opština, to konkretno znači pružanje pomoći u učenju, otkrivanje i praćenje talenata i usmjeravanje na kurseve i dodatnu nastavu uz podršku pedagoških asistenata, kao i pružanje svih oblika stručne pomoći djeci i mladima sa psihičkim smetnjama i bolestima, podsticanje njihove radne sposobnosti i podrška u eventualnom osamostaljivanju u skladu sa stručnom procjenom.

Ono što je veoma važno za djecu je, prema riječima Manojlović, pružanje psihološke i emocionalne podrške za vrijeme boravka i nakon napuštanja ustanove, dakle sve dok je ta podrška potrebna.

Poseban segment projekta je i obezbjeđivanje najboljih uslova za djecu da razviju svoje talente i da od njih mogu samostalno da žive.

„Predviđeno je i utvrđivanje planova za razvoj karijere bilo da je u pitanju zapošljavanje ili dalje obrazovanje, profesionalna orijentacija i procjena ličnosti u fazi prije završetka srednje škole. Nakon toga institucije moraju biti spremne za punu podršku u ostvarivanju tih planova“, navodi Manojlović.

Kako dodaje, svakom djetetu bi morala biti obezbijeđena jednakost šansi u životu, a djeci bez roditeljskog staranja tu jednakost treba da nadomjesti sistem.

Zbog toga je jedna od aktivnosti i obezbjeđenje smještaja u opštini koju izaberu za život nakon napuštanja JU „Dječiji dom „Mladost“ Bijela sa svom potrebom opremom i tehnikom, uključujući i sredstva za plaćanje mjesečnih računa za komunalne i druge usluge, naknadu za nabavku ličnih stvari, računara, telefona i dr, do završetka fakulteta i do zapošljavanja, smatra generalna sekretarka Zajednice opština Crne Gore.

„Razmatramo i alternativno rješenje – izgradnju posebnog kompleksa“ Dječiji grad“ sa svim potrebnim sadržajima za prihvat mladih nakon napuštanja ustanove bez vremenskog ograničenja, po ugledu na dobre prakse koje imamo u regionu i u razvijenim državama“, objašnjava Manojlović.

Punoljetsvo samo po sebi ne znači da je osoba spremna za samostalan život, posebno ako nema podršku porodice, što je slučaj sa djecom bez roditeljskog staranja.

Zbog toga, projekat bi predvidio i obezbjeđenje kontinuirane psihološke, emocionalne podrške od momenta napuštanja ustanove, za određeno vrijeme do njihovog osamostaljivanja ili dok im je takva pomoć potrebna kao i obezbjeđivanje mentorstva od momenta napuštanja ustanove, što podrazumijeva informacije i konkretnu podršku u ostarivanju njihovih zakonskih i drugih prava kao što su lična dokumenta, zdravstvena knjižica, socijalna prava, obrazovanje, traženje posla, prekvalifikacije, dokvalifikacije, specijalizacije, praktična obuka, kursevi i sl., uključujući i podršku u socijalizaciji, razumijevanju prava i obaveza u mjestu stanovanja i drugo, dakle sve što je neophodno za njihovu lakšu integraciju u socijalnu zajednicu.

Za djecu koja se odluče da nastave školovanje, neophodno je obezbjeđenje sredstava za školarinu, stipendije, studentske kredite i druga sredstva dovoljna za zadovoljavanje njihovih potreba i egzistencijalnu sigurnost. A posebno važno je, navodi Manojlović, obezbjeđenje vršnjačke podrške, kroz uključivanje u Klubove mladih i na druge načine.

Inicijalna sredstva su obezbijeđena kroz saradnju sa UNICEF-om. Manojlović napominje da će Zajednica opština intenzivirati međunarodnu saradnju kako bismo kroz projekte koji se finansiraju iz EU i drugih fondova ovoj, najranjivijoj socijalnoj kategoriji olakšali život bez roditeljske podrške dok borave u ustanovi i prve korake u samostalan život.

Nakon izbora pravnog eksperta, ide formiranje radne grupe koja će imati zadatak da sačini pregled prava koju ova ciljna grupa može da ostvari na osnovu važećih zakona i podzakonskih akata i da predloži njihove izmjene i dopune kako bi se stvorio zadovoljavajući pravni i organizacioni okvir na centralnom i lokalnom nivou vlasti koji će sistemski omogućavati realizaciju projekta za sve generacije mladih iz JU Dječiji dom „Mladost“ Bijela.

Miraš Dušević