Čak 84 odstotekstova na domaćim portalima, obuhvaćenih monitorinzima medija koje je tokom godine sprovodio Atlantski savez Crne Gore, sadrži manipulaciju činjenicama kao oblik manipulacije informacijama. Iako lažne vijesti gotovo nisu zastupljene, ovaj procenat manipulacije činjenicama otvara prostor za obnavljanje razgovora na temu regulacije i samoregulacije u medijima, ali teme jačanja nezavisnosti medija, snaženja kapaciteta redakcija i promocije profesionalnih standarda.
To je zaključak monitoringa medija koji je u sklopu projekta Atlantskog saveza Crne Gore prezentovao politikolog i koordinator projekta, Marko Savić.
Na panelu održanom danas u Hotelu Podgorica predstavljeni su rezultati četiri monitoringa medija, koji su sprovedeni od početka ove godine.
“Monitorinzi su sprovedeni kako bi se identifikovali i analizirali načini na koje se manipulacija informacijama koristi za usmjeravanje javne debate na temu spoljne politike svake zemlje i njene politiku prema susjednim zemljama, pri čemu su posebno identifikovani slučajevi koji ukazuju na prelivanje manipulacija informacijama koje potiču iz Srbije na BiH, Kosovo i Crnu Goru”, navodi se u saopštenju.
Tokom monitoringa, analitičari su posmatrali skup odabranih medija kako bi identifikovali proizvodnju i širenja sadržaja koji imaju za cilj obmanjivanje publike i uticaj na njihovo ponašanje ili stavove, a koji obuhvataju lažne vijesti, lažni naslov, manipulaciju činjenicama, pristrasno izvještavanje, neprovjerljive informacije i skriveni PR.
“Prvi monitoring obuhvatio je period od 20. februara do 5. marta, neposredno pred predsjedničke izbore, kada je analizirano 350 vijesti na pet portala. Drugi monitoring sproveden je u sedmicama prije i poslije Dana Evrope, treći je koincidirao sa predizbornom kampanjom za parlamentarne izbore (od 29. maja do 11. juna), kada je na dvije televizije zabilježeno čak 89 slučajeva manipulacija, dok je posljednji monitoring sproveden tokom septembra, u vrijeme pregovora o formiranju Vlade, kada je na četiri portala zabilježeno 30 slučajeva medijskih manipulacija”, dodaje se u saopštenju.
Krhka civilna društva, snažni anti-EU narativi, politički kontrolisani i zarobljeni mediji, infrastruktura za medijsku manipulaciju u vlasništvu uticajnih stranih aktera (najčešće Rusije) neki su od faktora koji su zajednički za sve zemlje Zapadnog Balkana, uključujući i Crnu Goru, koji ih čine ranjivima prema stranom uticaju kroz manipulaciju informacijama, poručeno je sa panela.
“Odgovor na pitanje zbog čega su zemlje Zapadnog Balkana pogodno tlo za manipulaciju informacijama i uticaj stranih aktera i njihovih lokalnih saradnika nije dakle jednoznačan, i potrebno ga je tražiti u različitim faktorima – političkim (koncentracija moći, nekažnjivost političke elite), društvenim (društvene podjele, etnički nacionalizam), ekonomskim (slaba nacionalna ekonomska politika, korupcija), i spoljnopolitičkim (neriješeni teritorijalni sporovi, nekoherentna spoljnopolitička strategija), zaključeno je na panelu”, piše u saopštenju.
Zbog svega toga, prepoznata je neophodnost pružanja regionalnog odgovora kroz saradnju i zajednički rad relevantnih organizacija iz regiona.
